Puszcza Białowieska leży na granicy Polski i Białorusi i jest domem dla jednego z największych zachowanych drzewostanów w Europie. Niegdyś prywatna posiadłość myśliwska, od 1923 roku jest chroniona jako park narodowy. Ale od 2016 roku stała się również celem bezprecedensowego ataku ze strony polskiego rządu. Cały fragment Puszczy Białowieskiej – w sumie około 10% jej drzew – został wycięty i zrąbany piłami łańcuchowymi. Dlaczego? Oficjalne wyjaśnienie brzmi: są to drzewa chore lub umierające i muszą zostać wycięte ze względu na bezpieczeństwo publiczne. W odpowiedzi na obawy dotyczące tego procesu, polski rząd wysłał niedawno uzbrojonych strażników, którzy mają pilnować każdego ściętego drzewa…

Czym jest Park Narodowy Puszczy Białowieskiej?

Park Narodowy Puszcza Białowieska jest wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Jest to jeden z największych zachowanych fragmentów pierwotnej puszczy, która kiedyś pokrywała większość Europy Północnej. Jest to jedno z ostatnich miejsc na świecie, gdzie znajduje się pierwotny las europejski, zachowany ze wszystkimi jego oryginalnymi roślinami i zwierzętami. Ponad 100 rzadkich gatunków roślin występuje tylko w Puszczy Białowieskiej. Puszcza jest także domem dla wielu zagrożonych gatunków, takich jak ryś euroazjatycki, żbik europejski czy bocian czarny. Puszcza Białowieska była ulubionym miejscem polowań carów rosyjskich. Pod koniec XIX wieku zarezerwowali oni ten teren i przekształcili go w park narodowy. Później weszła w skład Polski. Po upadku komunizmu, w 1993 roku ponownie została uznana za park narodowy. Obecnie jest zarządzany wspólnie przez rządy Polski i Białorusi.

Dlaczego Park Narodowy Puszczy Białowieskiej jest tak ważny?

Puszcza Białowieska jest domem dla 200 rzadkich gatunków roślin i zwierząt, które nie występują nigdzie indziej na świecie. Niektóre z nich, w tym żubr, znajdują się na liście gatunków zagrożonych wyginięciem. Puszcza Białowieska ma również kluczowe znaczenie dla zdrowia całego regionu. Jest ogromnym źródłem czystej wody i powietrza. Badania pokazują, że puszcza odpowiada za ponad połowę czystej wody w regionie. Pochłania dwutlenek węgla i uwalnia wodę, dzięki czemu klimat jest zdrowszy. Puszcza Białowieska magazynuje również ogromne ilości wody w porze deszczowej, a następnie uwalnia ją w okresach suchych. Pomaga regulować przepływ wody w regionie, dzięki czemu powodzie są mniej prawdopodobne.

Co zostało zniszczone w Puszczy Białowieskiej?

Puszcza Białowieska to potężny drzewostan, z którego wiele ma setki lat. Nie sposób dokładnie określić, ile drzew znajduje się w puszczy. Naukowcy oszacowali jednak, że rośnie w niej około 100 tysięcy dębów, które mają co najmniej 100 lat. To około 5% całego zalesionego obszaru. To około 20,000 drzew na kilometr kwadratowy. To strasznie dużo drzew do wycięcia. W 2017 roku polski rząd wynajął prywatną firmę, aby rozpoczęła wycinanie lasu. Wycinali drzewa masowo, bez względu na ich wielkość i gatunek. Ścinali drzewa, które miały setki lat i inne, które miały zaledwie kilkadziesiąt lat. Ścinali dęby i klony, ale także graby i świerki. Ścinali drzewa, które wypuszczały nowe pędy i takie, które były już martwe.

Polska planuje zniszczyć większość puszczy

Oficjalnym powodem wycinki było to, że część drzew w puszczy była chora lub umierająca. Była to bardzo wygodna wymówka dla rządu, ponieważ oznaczała, że wycinka nie musiała być regulowana. Istnieją prawa dotyczące wycinania drzew, ale tylko wtedy, gdy wycinka jest częścią regulowanego procesu. Rząd nie musiał przestrzegać tych zasad. Firma mogła ścinać tyle drzew, ile chciała, niezależnie od ich stanu. Rząd zlecił badania naukowe, aby udowodnić, że niektóre drzewa w lesie były chore. Ale naukowcy doszli do wniosku, że połowa drzew w lesie była niezdrowa. Umierały z przyczyn naturalnych i należało je wyciąć.

Unia Europejska próbuje to powstrzymać…. ale może być już za późno

Puszcza Białowieska jest chroniona jako obiekt światowego dziedzictwa UNESO. Polski rząd łamał prawo międzynarodowe, wycinając drzewa w puszczy. W 2017 roku UE podjęła bezprecedensowy krok, jakim było wydanie formalnego ostrzeżenia. UE wezwała polski rząd do zaprzestania wycinki drzew, ostrzegając, że może on spotkać się z dużymi karami, jeśli nie będzie przestrzegał prawa. Rząd zareagował wydając nowe pozwolenia na wycinkę. Twierdził, że wycina tylko chore drzewa i że w sumie wyciął tylko 10% lasu. UE zareagowała, rozpoczynając dochodzenie w sprawie wycinki. Puszcza Białowieska jest również chroniona umową pomiędzy rządami Polski i Białorusi. Umowa ta zabrania wycinania lasów na dużą skalę.

Wnioski

Oprócz tego, że jest ważnym środowiskiem naturalnym, Puszcza Białowieska jest również obiektem dziedzictwa kulturowego. Była terenem polowań polskich królów i rosyjskich carów i jest domem dla wielu znalezisk architektonicznych i archeologicznych. Puszcza Białowieska to także miejsce badań naukowych. Istnieje wiele instytucji naukowych badających puszczę i jej ekosystem. Poprzez wycinkę drzew Polska zakłóca badania naukowe prowadzone w puszczy oraz niszczy znajdujące się w niej artefakty dziedzictwa kulturowego. Poza tym, Puszcza Białowieska jest miejscem rekreacji na świeżym powietrzu. Jest miejscem turystyki i ważnym elementem lokalnej gospodarki. Rząd twierdzi, że wycięto tylko 5% lasu, ale to jest mylące. Poza widoczną wycinką, rząd pozwolił również na zainfekowanie wielu drzew niszczącym chrząszczem. Drzewa te umierają teraz od środka i muszą zostać wycięte, zanim chrząszcze rozprzestrzenią się na inne części lasu. Tak więc rząd nie tylko masowo wycina drzewa, ale również pozwala na zakażenie tysięcy drzew.

Wniosek

Puszcza Białowieska jest jednym z ostatnich miejsc w Europie, gdzie wciąż rośnie pierwotny las. Jest to również środowisko kluczowe dla zdrowia całego regionu. Jest domem dla setek zagrożonych gatunków i odpowiada za ponad połowę czystej wody w regionie. Polski rząd jest zaangażowany w bezprecedensowy atak na las. Prowadzi masową wycinkę drzew, ścinając dęby i klony, a także graby i świerki. Wycina się drzewa liczące setki lat i takie, które mają zaledwie kilkadziesiąt lat. Puszcza Białowieska jest obiektem światowego dziedzictwa. Jest ważna dla całego świata, nie tylko dla ludzi, którzy mieszkają w jej pobliżu. Nadszedł czas, aby społeczność międzynarodowa obroniła puszczę przed tym nielegalnym wyrębem.